Μετά την επίθεση του Ιράν, τι;
Δύο είναι τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν μετά την επίθεση του Ιράν με βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ: (α) Ποια θα είναι η απάντηση του Ισραήλ και (β) πόσο θα εμπλακεί στην ισραηλινή απάντηση η Αμερική.
Του Άγγελου Συρίγου ■ 8 Οκτωβρίου 2024
Ας ξεκινήσουμε από το πρώτο. Μόνον το Ισραήλ έχει στρατηγικούς στόχους στην παρούσα φάση της διαμάχης. Γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να εξουδετερώσει τις οργανώσεις Χαμάς και Χεζμπολάχ. Μπορεί όμως να καταστρέψει τα οπλικά τους συστήματα που το απειλούν και να τις γυρίσει δεκαετίες πίσω. Γνωρίζει επίσης πολύ καλά ότι ο πραγματικός του εχθρός είναι το Ιράν.
Τη δεκαετία του 1980 υπήρχαν τέσσερα ισχυρά κράτη εχθρικά προς το Ισραήλ: Συρία, Ιράκ, Λιβύη και Ιράν. Τα τρία πρώτα είναι η σκιά του εαυτού τους. Το μόνο που εξακολουθεί σοβαρά να απειλεί το Ισραήλ είναι το Ιράν. Έχει δημιουργήσει και ελέγχει ένα δίκτυο φιλικών κυβερνήσεων, όπως του Ιράκ και της Συρίας, ή φιλικών ένοπλων οργανώσεων (όπως η Χαμάς, οι Χεζμπολάχ και οι Χούθι). Η καταστροφή της Χαμάς και η εξουδετέρωση όλων σχεδόν των ανώτερων και μεσαίων στελεχών της Χεζμπολάχ έχουν αφαιρέσει από το Ιράν τη δυνατότητα να απειλεί το Ισραήλ από δυνάμεις δίπλα στα σύνορά του (χωρίς το Ισραήλ να έχει αντίστοιχο πλεονέκτημα).
Θα θελήσουν οι ΗΠΑ να εμπλακούν σε μία τέτοια επιχείρηση; Είναι μία ευκαιρία να ξεμπερδέψουν με τον ιρανικό πυρηνικό μπελά. Από την άλλη, θα αρχίσει μία περιφερειακή σύγκρουση με πιθανότατη εμπλοκή και άλλων μεγάλων δυνάμεων.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το Ισραήλ σκέφτεται να πραγματοποιήσει τον παλαιό στρατηγικό του στόχο: Να βομβαρδίσει τις εγκαταστάσεις του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Οι ιρανικές εγκαταστάσεις είναι θαμμένες βαθιά μέσα στη γη, προστατεύονται και για να φτάσουν τα ισραηλινά μαχητικά εκεί, θα πρέπει να διασχίσουν εχθρικά εδάφη. Δεν αρκεί η ανοχή της Δύσεως σε μία τέτοια στρατιωτική επιχείρηση. Απαιτείται στενότατη συνεργασία με την αμερικανική κυβέρνηση. Κι εδώ ερχόμαστε στο δεύτερο ερώτημα. Θα θελήσουν οι ΗΠΑ να εμπλακούν σε μία τέτοια επιχείρηση; Είναι μία ευκαιρία να ξεμπερδέψουν με τον ιρανικό πυρηνικό μπελά. Από την άλλη, θα αρχίσει μία περιφερειακή σύγκρουση με πιθανότατη εμπλοκή και άλλων μεγάλων δυνάμεων. Όλες αυτές οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν παραμονές των αμερικανικών προεδρικών εκλογών.
*Ο Άγγελος Συρίγος είναι καθηγητής Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, βουλευτής ΝΔ στην Α΄ Αθηνών.
