Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή 16.07.2020
Υπάρχουν πολλά κενά στην αφήγηση του αποτυχημένου πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016. Η βασική εικόνα που θέλησε να διαδώσει ο Ερντογάν είναι αυτή του αιρετού προέδρου με τη μεγάλη λαϊκή στήριξη, που έγινε στόχος επίορκων αξιωματικών τους οποίους και κατατρόπωσε χάρη στην αντίδραση του λαού ο οποίος βγήκε στους δρόμους. Ο ιθύνων νους της προσπάθειας ανατροπής του ήταν ένας αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ ιμάμης, ο Φετουλάχ Γκιουλέν και το κίνημά του.
Από το 2003 μέχρι το 2012 Ερντογάν και Γκιουλέν είχαν προχωρήσει μαζί. Εκκαθάρισαν το στράτευμα, τοποθέτησαν ανθρώπους τους στη Δικαιοσύνη, έλεγξαν την αστυνομία. Το 2013 εκδηλώθηκε η πρώτη έντονη σύγκρουσή τους.
Από την επόμενη ημέρα του πραξικοπήματος ο Ερντογάν ξεκίνησε τις προγραφές. Οι κατάλογοι με τους γκιουλενιστές ήσαν έτοιμοι καιρό πριν. Ακολούθησαν διώξεις και φυλακίσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών με την αόριστη καταγγελία ότι ήσαν οπαδοί του Γκιουλέν.
Αρκούσε μια φωτογραφία με τον αυτοεξόριστο ιμάμη, μία περίεργη εφαρμογή στο κινητό, ένας απλός λογαριασμός σε τράπεζα του κινήματος Γκιουλέν για να στοιχειοθετηθεί η κατηγορία.
Ακόμη και σήμερα παραμένουν φυλακισμένοι με κατηγορίες σχετιζόμενες με το πραξικόπημα περίπου 26.000 άνθρωποι. Θύματα δεν ήσαν μόνον οι γκιουλενιστές. Ο Ερντογάν κατόρθωσε σε σύντομο χρονικό διάστημα να εκκαθαρίσει και τον κρατικό μηχανισμό αλλά και το κόμμα του από αντιπάλους ή αμφισβητίες.
Το αποτυχημένο πραξικόπημα συνδέθηκε και με τη στροφή Ερντογάν προς τη Ρωσία. Φήμες φέρουν ότι ο Πούτιν ήταν αυτός που ενημέρωσε τον Τούρκο πρόεδρο για τους πραξικοπηματίες.
Τρεις εβδομάδες μετά το πραξικόπημα, στις 9 Αυγούστου 2016, ο Ερντογάν επισκέφθηκε τον Ρώσο ομόλογό του. Ουδέποτε από τον 17ο αιώνα και μετά Ρωσία και Τουρκία είχαν μία τόσο μακροχρόνια στενή σχέση όσο μετά το 2016.
Παράλληλα, ο Ερντογάν απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τη Δύση. Είναι προφανές ότι θεωρεί πως πίσω από τους πραξικοπηματίες βρίσκονταν οι Αμερικανοί. Τέλος, η χώρα βυθίζεται με μεγάλη ταχύτητα σε έναν ακραίο ισλαμισμό.
Η κεμαλική αντιπολίτευση ξαφνιασμένη και ενοχική δεν έχει μπορέσει να σταθεί ως θεσμικό αντίβαρό στον Ερντογάν. Ο τελευταίος, πληγωμένος μεν αλλά εξακολουθεί να κυριαρχεί στο πολιτικό παιχνίδι.